7 Tekenen van een ijzertekort
IJzer is een heel belangrijk mineraal in het lichaam. Het is nodig om hemoglobine te maken, het eiwit in rode bloedcellen dat ervoor zorgt dat ze zuurstof door het lichaam kunnen vervoeren. Als je niet genoeg hemoglobine hebt, kan je lichaam je spieren niet de zuurstof geven die ze nodig hebben, wat leidt tot bloedarmoede.
Sommige mensen kunnen bloedarmoede door ijzertekort ontwikkelen zonder symptomen, terwijl anderen verschillende soorten tekenen en symptomen ontwikkelen, afhankelijk van de ernst van de bloedarmoede, de snelheid van de ontwikkeling en andere factoren zoals leeftijd en algemene gezondheid en welzijn.
Wat veroorzaakt ijzertekort?
Naar schatting heeft een derde van de wereldbevolking bloedarmoede, meestal als gevolg van ijzertekort. (Auerbach en Adamson, 2015)
Het kan op bijna elke leeftijd gebeuren en om een aantal redenen, waaronder:
- Bloedverlies door hevige menstruatie
- Zwangerschap, waardoor we meer ijzer nodig hebben
- Beperkende diëten of een gebrek aan ijzerinname via de voeding
- Coeliakie
- Inflammatoire darmziekte
Wat zijn de symptomen van ijzertekort?
Vermoeidheid: Vermoeidheid is vaak een teken van een tekort aan voedingsstoffen, en in het geval van ijzertekort is dat geen uitzondering. Als je niet genoeg hemoglobine hebt om zuurstof door je lichaam te vervoeren, krijgen je weefsels geen energie en moet je hart harder werken om voldoende zuurstof door je lichaam te vervoeren. Als je merkt dat je snel moe wordt, of last hebt van ongewone vermoeidheid zonder dat er iets aan je levensstijl of routine is veranderd, dan heb je misschien een ijzertekort (Hanif en Anwer, 2020).
Bleke huid: Een huid die bleker lijkt dan normaal (vooral aan de binnenkant van je ooglid) kan helpen bepalen of je al dan niet een ijzertekort hebt. Nogmaals, het komt allemaal neer op hemoglobine. Hemoglobine maakt bloed rood, dus een tekort aan hemoglobine zorgt ervoor dat de huid haar kleur verliest. Hoewel bleekheid over het hele lichaam kan voorkomen, kan het ook specifieke gebieden treffen, zoals je tandvlees en nagels (Auerbach en Adamson, 2015).
Kortademigheid: Dit heeft alles te maken met het zuurstofgehalte in het lichaam. Als je rode bloedcellen niet genoeg zuurstof kunnen vervoeren door een gebrek aan goed functionerende hemoglobine, dan zal je ademhalingsfrequentie toenemen omdat je lichaam probeert de juiste hoeveelheid zuurstof naar je spieren te krijgen. Als activiteiten zoals lopen en traplopen je een beetje kortademig maken, dan heb je misschien een ijzertekort (Stugiewicz et al., 2016).
Hoofdpijn: Deze komt vaker voor bij mensen die menstrueren. Als je bloed verliest door menstruatie en een laag ijzergehalte hebt, kun je last krijgen van frequente of aanhoudende hoofdpijn. Onderzoekers denken dat er een verband zou kunnen zijn tussen een veranderde dopaminefunctie en oestrogeen in het lichaam, dat kan worden beïnvloed door lage ijzergehaltes, hoewel er op dit moment meer onderzoek nodig is op dit gebied (Tayyebi et al., 2019).
Hartkloppingen: Als je hartslag voelbaar wordt, spreekt men van hartkloppingen. Ze zijn meestal onschuldig, maar ze kunnen een teken zijn van een onderliggend probleem, zoals ijzertekort. Je hart moet harder werken om aan de zuurstofbehoefte van je lichaam te voldoen als het een lager ijzergehalte heeft, wat betekent dat je je hartslag meer kunt opmerken of dat het voelt alsof je hart sneller klopt dan normaal. Dit kan weer complicaties veroorzaken voor mensen met bestaande hartaandoeningen, omdat het hart extra belast kan worden (Anand en Gupta, 2018).
Veranderingen in je haar, nagels en huid: Zoals bij de meeste tekorten kan een laag ijzergehalte zichtbaar zijn in je huid en haar. Als je hebt gemerkt dat je haar niet groeit, kan dat een teken zijn van een ijzertekort, omdat je lichaam geen zuurstof beschikbaar heeft voor de cellen die verantwoordelijk zijn voor de haargroei. Je kunt merken dat je huid en haar droger en zwakker worden als je een ijzertekort hebt. IJzertekort kan ook haaruitval veroorzaken, vooral bij vrouwen. Hoewel ons haar van nature uitvalt bij het borstelen en wassen, zou het niet in klontjes uit moeten vallen, wat een teken kan zijn van een laag ijzergehalte (Salinas et al., 2020). Ook je nagels kunnen een indicator zijn van ijzertekort. Als je merkt dat ze broos en droog worden of barsten, heb je misschien een licht ijzertekort. In latere stadia van ijzertekort, wanneer het ernstiger wordt, kunnen sommige mensen een aandoening ontwikkelen die koilonychia wordt genoemd, waarbij het midden van de nagel naar binnen zakt en de nagel lepelvormig wordt. Dit is een zeldzame bijwerking van ijzertekort, maar het kan aantonen dat het tekort ernstiger is (Rathod en Sonthalia, 2020).
Zwelling van de tong: Je mond kan een indicator zijn van tekorten aan verschillende voedingsstoffen, waaronder ijzer. Indicatoren van een laag ijzergehalte zijn zweren, een gladde en gezwollen tong of een branderig gevoel in de mond. Je tong kan ook wijzen op een ijzertekort als hij bleker lijkt dan normaal (Wu et al., 2014).
Wat kan ik doen tegen ijzertekort?
Het nemen van een supplement of multivitamine met ijzer kan helpen om je ijzerinname te verhogen. Vivo Life's Vegan Multinutrient is een essentieel vitamine- en mineralencomplex ter ondersteuning van een plantaardig dieet. Het bevat ijzer om het lichaam te helpen bij de productie van hemoglobine.
Je kunt ijzer ook vinden in linzen, kikkererwten, bonen, tofu, cashewnoten en pompoenpitten die helpen om extra ijzer aan je dieet toe te voegen.